Het is zover, de Haka is in Port Bou. Het was waarlijk een spannend avontuur. We wisten dat de boot nog niet 100% was. De zeewaardigheid was ook  niet echt gegarandeerd. Maar ja, daar kom je pas op zee achter. En dat hebben we geweten.

Even kort samenvatten: geen stuuurautomaat, geen navigatieverlichting want geen 12 volt, bijna brand aan boord, de bilge die langzaam volloopt en een hele toer om het schip achteruit een minuscule haven in te krijgen.

Les heeft de boot gekocht in Alcudia met als idee om de boot als vakantiehuis te gebruiken voor zijn 4 kinderen. Maar Martine (de moeder van z’n kinderen) wilde niet met de kinderen steeds naar Alcudia komen en stelde voor naar een haven te gaan bij de Spaans-Franse grens: Port Boe.

De boot was in het geheel nog niet vaarklaar, vooral omdat de beide motoren kapot waren. Één motor was niet meer te repareren. De ander had een probleem met de startmotor en de waterpomp.

Les is een beroepszeiler met 40 jaar ervaring. Maar hij heeft geen motorpapieren. En zonder papieren, geen verzekering. Ik heb wel mijn papieren dankzij de regelzucht in NL..Dus ben ik meegegaan om de boot te brengen.

Na enkele dagen van extreme bezigheid, is de boot eindelijk vaarklaar. De motor is gerepareerd, de startmotor ook. Omdat de boot niet naar het tankstaton kan komen, moest de 700 liter diesel met jerrycans in de dinghy gehaald worden. Ook moest er 500 liter water als balast toegevoegde worden. De bodem  van Haka was volgegroeid met wier, poliepen en prachtige wieren en waaiers. Die moest echt schoongekrabd worden. Vooral de roeren en de beide schroeven waren volgegroeid met koraal en pokken. Ik heb er drie duikflessen voor gebruikt.

De tegenprestatie voor al dat werk was dat Les onze Genaker geheel versteld heeft en de bijbehorende lijnen op lengte gemaakt heeft..

De dag van vertrek:

08:00h: En dan is het moment aangekomen, start de motor! Mhhh, niets. Nog maar eens… Weer niets. Op zoek naar Eckie, de monteur, die zat al in de kroeg (acht uur ’s morgens!). Die heeft de motor in vijf minuten aan via een bypass, zware schoevedraaier gebruiken om de startmotor te kortsluiten, veel vonken , maar we hebben tenminste een draaiende motor!

Voor het losgooien even controleren of de koppeling wel werkt en Haka gaat los van Seawalk. We varen! Wel nog even drie rondjes draaien naar bakboord om de nieuwe naam te dopen en afscheid te nemen van de oude naam (Mary Ann X).

10:00h: Na het ronden van Kaap Formentera proberen we de autopilot aan te zetten, niets! Ergens moet een flux gate kompas zijn en ja hoor, gevonden. Boven op het flydeck zit het kompas maar hij werkt niet. Ik loop alle draden langs en vind ergens een schakelaar. Die zet ik aan en we dalen weer af naar de stuurhut. De autopilot werkt!

We vieren het vertrek met een heerlijk ontbijt en later een lunch.

17:00h Maar het succes houdt niet lang. Na 5  uur geeft mijn handheld GPS “Battery low” terwijl die op de 12v stekker staat en houdt de autopilot ermee op. Geen stroom, de accu’s zijn leeg. We starten de generator en schakelen  de acculader in. We wisten dat de 12V dynamo op de motor het niet deed, maar we hebben de generator. Echter, na een half uur houdt de autopilot er weer mee op, weer geen stroom. De acculader heeft zichzelf uitgeschakeld en dat blijft hij de hele reis doen. Alsof er kortsluiting is.

Wij gaan dus op zoek naar de kortsluiting. We schakelen alle verbruikers af en koppelen de dynamo en startmotor af. Behalve 1 draad omdat we bang zijn dat we daarmee de motor mee uitschakelen. Maar niets helpt. We hebben geen 12 volt meer aan boord, de accu’s zijn plat.

19:00h: we zijn tien uur onderweg en constateren dat het verbruik van de motor prachtig laag is. We besluiten om het toerental van de motor op te voeren van 1600rpm naar 1800rpm. De snelheid loopt op van 5.5 knopen naar 6.3 knopen.

We controleren de motor kamer en zien rook uit de motor kamer komen. Brand? Bijna! De uitlaat is veel te heet. Na enkele emmers water is het brandgevaar geweken maar de motor moet zachter lopen. Bij 1600 toeren lijkt het allemaal goed te gaan. De waterpomp was weliswaar gerepareerd met lekt een beetje. Allemaal niet zo erg, maar daardoor koelde het water de uitlaat onvoldoende. Bij 1600 rpm was het probleem in ieder geval onder controle.

We wisten dat er een beetje uitlaatgassen lekten in de machinekamer. Dat is niet zo erg als je 12V stroom hebt. Je zet gewoon de machine kamer blazer aan en die blaast de (warme) lucht naar buiten. Die blower werkte dus ook niet, vanwege de problemen met de 12V stroom. Omdat de motor moet ademen en de temperatuur in de machinekamer niet te veel mag oplopen, moesten we de deur oplaten. Daardoor stroomde de boot wel vol met uitlaatgassen. Alles moest dus gebeuren in die uitlaatgassen omgeving. Erg slecht.

03:00h: Maar de problemen stapelen zich nu op. De waterpomp begon steeds meer te lekken. En met lekken bedoel ik een straal water. Ook dat is niet zo erg want de Haka heeft een grote bilgepomp, maar je raadt het al, die werkt op 12V stroom. En dus loopt de boot steeds verder vol met water. Het water kwam al tot aan de vloer. Gelukkig hadden we een pomp aan boord die op 220v liep maar die is alleen geschikt voor schoon water. Na een paar uur kwam daar een nogal lullig straaltje uit. Hij heeft het de hele reis uitgehouden maar dat wisten we toen niet. Genoeg om je zorgen over te maken.

’s Nachts lijken problemen altijd groter en ze zijn zeker lastiger om op te lossen. Het denkvermogen neemt af en alles is donker. We hadden immers geen stroom, dus ook geen licht. Het enige licht dat we hadden was van een 220V peertje (de enige aan boord) die we in de mast gehangen hadden als navigatieverlichting. Wij hadden er niets aan, maar in ieder geval zien andere schepen ons.

Overdag hadden we prachtig weer maar ’s nachts kwam er een fikse swell dwars op de boot. De boot helde 30 graden naar links en daarna weer naar rechts. Staande blijven werd een hele uitdaging. Verschillende onderdelen van de boot kregen een behoefte om vrij te vliegen waaronder de deur naar de slaapkamer.

Omdat we geen stroom hadden, hadden we ook geen autopilot en moesten we met de hand sturen. De maan hing achter ons en gaf geen goede indicatie voor de te varen koers. Het kompas was donker en bij iedere 4^de golf zat er een grote tussen die Haka een 30 graden uit koers duwde. En dat betekende dus 2 uur op en 2 uur af om geconcentreerd te sturen. De snelheid nam door de hoge golven af tot 5 knopen. Hierdoor werd de aankomsttijd fiks verlaat met gevolgen voor mijn vliegtuig terug.

Geslapen was er nauwelijks. Binnen slapen ging niet vanwege de uitlaatgassen, dus lagen we zonder matras op het teakdek onder een deken.

08:00h: ’s Morgens zijn we aan een nieuwe strategie begonnen. Iedere 10 minuten hebben we de acculader gereset en daardoor hadden we wel stroom. In geval van kortsluiting loop je altijd risico op brand en we hebben de machinekamer continue in de gaten gehouden. Maar er was niets te zien. We waren inmiddels bij de Spaanse kust en konden dus een gokje wagen.

Daardoor hadden we wel stroom voor de autopilot en de bilge pomp. Het gevaar van vollopen met water werd daardoor verwijderd en konden we een ontbijtje maken. Ten slotte hadden na de lunch de dag ervoor niets gegeten.

12:00h: De folder met de exacte GPS lokatie gegeven vloog het water in, gelukkig hadden we wel de telefoongegevens al overgeschreven. Onze enige kaart was een overzeiler en gaf te weinig gegevens. Op de handheld stond wel een nabij gelegen vuurtoren en daar hebben we maar op af gestuurd. De haven was namelijk niet te zien vanaf de zuidkant. Zelfs van dichtbij niet.

15:00h: Uiteraard stuurde we op de verkeerde haven af , maar die was slechts 1 mijl van de andere verwijderd. Gevonden! Les had geregeld dat de havenmeester met een grote RIB zou komen om ons naar binnen te slepen. Haka heeft namelijk twee motoren en op 1 motor kun je niet achteruit varen. Vooruit was geen optie omdat we daar niet konden draaien. En vanwege de Tramontana (een zeer harde en gevaarlijke wind uit de Noord) moest de boot  in de haven met de kop naar het Noorden liggen.

De RIB probeerde ons met een te korte lijn te slepen en dat liep natuurlijk op een fiasco uit. Haka is 100 ton (100.000 kilo) en die kun je niet met een RIB de bocht omtrekken als je niet weet wat je doet. En deze havenmeester wist duidelijk niet wat hij deed. Hij bleef gewoon trekken richting de betonnen golfbreker.

Na wat zwaaien met een groot kapmes had hij de boodschap door en gooide pardoes de lijn in het water. Ik zag dat gebeuren en hield ondanks de 10 meter van de golfbreker de motor in neutraal. Les was op het zwemplateau achter en zag in gedachten de lijn al in de schroef verdwijnen. Hij dook erachter aan. De havenmeester zag inmiddels ook wat er gebeurt en probeert zijn fout te herstellen door de RIB vol achteruit te zetten met als gevolg dat Les met zijn knie tussen Haka en de RIB kwam. Les verloor toen wel even z’n cool!

15:15h: Toen het gevaar geweken was, hebben we besloten dat ik de boot achteruit de haven in zal brengen, eventueel met een duwtje van de RIB. Dat duwtje was niet nodig want het ging perfect. Als uit het boekje.

De entree in de haven is erg klein. De haven is bedoeld voor kleine motorbootjes, maar heeft ook een lang pontoon. Die kan je slechts bereiken door een slalom te varen. Die slalom is gemaakt als bescherming tegen de Tramontana. Voor Haka was vooral deze slaloom een probleem. Aan beide zijden was slechts 2 meter over. Erg krap.

Achteruit gaan met Haka ging als volgt:

Op 1 motor kun je niet achteruit, de schoef zit namelijk aan bakboord (links). Daardoor trekt de kont van de boot sterk naar stuurboord (rechts). Blijf je dat doen, dan vaar je mooie rondjes van 25 meter rechts achteruit.

Het roer heeft geen effect omdat je te langzaam vaart. Sturen doe je met de motor. Eerst een stukje rustig achteruit en daarna met de motor hard vooruit de boot weer recht trekken. Dus vaar je een paar meter schuin naar achteren en sla je met een fikse slag in zijn vooruit de boot weer recht. Omdat Haka 100 ton is, is de wind geen spelbreker en kun je zo steeds 3-5 meter achteruit.

De hele haven begon uit te lopen hoe Haka stukje bij beetje de haven binnenliep. Eerst een stuk naar rechts, daarna een stuk naar links en weer een stuk naar rechts.

De plek aan de pontoon was precies groot genoeg voor Haka. 2 meter voor en 2 meter achter ruimte over. Maar Haka was op de meter te manouveren, super. De laatste twee meter naar de kant ging met touwen en een duw van de RIB. En eindelijk lag Haka op zijn plek.

Even een toast op de goede afloop en daarna sprinten naar de trein. Die stond al te wachten. De trip naar Barcelona duurde twee uur en toen was het weer sprinten op het vliegveld. De “last minute check-in” wilde al sluiten maar ik mocht nog mee, ik had toch alleen handbagage. Na 20 minuten vliegen (Haka deed daar 34 uur over) en 2 uur in de bus naar Alcudia, was ik weer thuis.

Een prachtig avontuur. De dag daarna hoorde ik van Les dat de Tramontana was losgebarsten  in Port Bou en dat alle havens gesloten waren. Wat een geluk dat we de dag ervoor zijn aangekomen.

Mallorca, kaap formentera                                          Zeezicht van Port Boe, geen haven te zien

Een zeer kleine haven, Haka kan hier niet draaien        de slalom is hier goed te zien

Het kiezel strand van Port Boe                        De entree van Port Boe