Limieten zijn limieten, deze gelden voor beide partijen

Sedert enkele dagen lijkt er weer de polemiek te hebben ontstaan waarbij verkeerde beelden worden weergeven. Dit stoort me ergelijk dat men nieuws verspreidt vanuit een verkeerd oogpunt.

Het beroep van loods is, zoals vele een beroep met verantwoordelijkheid maar in zekere mate is deze verantwoordelijkheid zeer beperkt aangezien de kapitein steeds de verantwoordelijkheid draagt.

Zij adviseren de kapitein in principe met betrekking tot navigatie items. De verantwoordelijkheid is dan ook vastgelegd in het loodsendecreet en loodsenwet. In de loodsenwet staat vermeld :

“Het schip is aansprakelijk voor de schade bedoeld in het eerste lid.

Het personeelslid door wiens handeling of verzuim de in het eerste lid bedoelde schade is veroorzaakt, is niet aansprakelijk, tenzij er zijnerzijds opzet of grove schuld aanwezig is.

Het personeelslid is tot het vergoeden van de door zijn grove schuld veroorzaakte schade slechts gehouden tot een bedrag van vijfhonderdduizend frank per schadeverwekkende gebeurtenis. De Koning kan dit bedrag aanpassen, rekening houdend met de economische toestand.”

Indien we deze grondig nagaan, zal men merken dat men eigenlijk zelden tot nooit aansprakelijk is.

Alsook de limiet waar de verantwoordelijkheid is gezet is zeer laag, in vergelijking met andere beroepen. Dus om te zeggen dat een loods veel verantwoordelijkheid draagt, lijkt me ver uit de bocht te gaan. Het is dus wel degelijk de kapitein die de verantwoordelijkheid draagt.

Is het dan ook verantwoord dat loodsen een hoge salaris hebben ?

De nuance dient dan ook degelijk te worden uitgelegd. De loodsen hebben een basissalaris met daarnaast extra’s. De basissalaris is een goed salaris maar de bonussen maken het beroep aantrekkelijk.

Ik stel me dan ook de vraag of de loonsverhoging effectief nodig was. Ik denk dat het probleem zich verder stelt dan die extra’s, met name de pensioensleeftijd. Uit ervaring weet ik dat loodsen een zwaar beroep uitoefenen, vaak in slechte en gevaarlijke omstandigheden klimmen ze werkelijk aan boord. Ik sta steeds versteld van het weinige aantal ongelukken.

Om alle polemiek over salarissen op te lossen, lijkt me privatiseren dan ook de enigste oplossing.

Door de kosten effectief in rekening te nemen, en de vraag en aanbod zijn normale werking te laten gaan, zou de salaris van de loods evenredig zijn aan de winst die verbonden is bij het uitvoeren van hun functie. Dit zou dan ook alle polemiek oplossen, daar ieder die in de privaat werkt, weet dat vaak de salarissen gebonden zijn aan de winst. (soms, in theorie)

Wat de pensioenleeftijd betreft, lijkt het me logisch dat dit gekwalificeerd is als zwaar beroep. Het klimmen op een ladder, langszij een schip heeft voor de leeftijd niet een positieve invloed. Zonder me uit te spreken over de pensioenleeftijd. Geen enkele partij geraakt er de laatste jaren over eens.

Naast de boven besproken verantwoordelijkheid, stelt zich de vraag of een loods al dan niet houder dient te zijn van een geldig STCW 10 vaarbevoegdheid. Mij lijkt me dit absoluut noodzakelijk, gezien het ook een basisvereiste is om deel te nemen aan de selectie . Besparingen kunnen dergelijke zaken op termijn doen verdwijnen, waarbij men eigenlijk beschikt over loodsen zonder vaarbevoegdheid.

En de Belgische loodsen, hoe verder?

Graag wens ik toch de aandacht te vestigen op de kwaliteit van de Belgische loodsen. Ik heb meer dan ook respect voor de flexibiliteit, de kunde en de lange uren welke de loodsen moeten werken.

Effectief is wachten eveneens vermoeiend, een schip is namelijk geen trein, die steeds op tijd rijdt. Het weer , diverse nautische en technische redenen maken dat schepen vertragen of sneller aankomen.

Het lijkt me dan ook ongepast om uit te halen naar 25u werkweek. Ze werken wel degelijk dag in , dag uit. Dat verdient dan ook respect.

De efficiëntie en ervaring om een vlot en veilig vaart te garanderen mag men zeker fier over zijn. Het is een kluwen van technische berekeningen en verbindingen, welke permanent wordt bijgewerkt. Dit maakt dan ook dat de Belgische havens zeer goed worden bediend.  Het is een synergie welke men fier over kan zijn.

Dient het systeem zich aan te passen ?

En daar denk ik grondig ja, de uitdagingen zijn groot, het privatiseren van het loodswezen lijkt me primordiaal waarbij men een minimum moet waarborgen van diensten. Het kan niet dat enkele mensen die zich benadeelt voelen, een haven lam kunnen zetten. Een minimum dienstverlening dient garant te staan om de negatieve gevolgen, financiële gevolgen weg te werken.

De opleiding zou zoals bijvoorbeeld in de V.S eveneens grondig kunnen worden aangepast, waarbij je van het begin, aan de Hogere Zeevaartschool de opleiding zou kunnen volgen. Dit gecombineerd met enkele jaren stage, waarbij je begeleidt wordt door oudere loodsen welke bepaalde functies wegens lichamelijke redenen niet ten volle kunnen uitoefenen.

Meer gespecialiseerde opleiding, vanaf het begin van de opleiding, gecombineerd met stages en simulator, zouden een nieuw type loods kunnen brengen.

Dit zou dan ook de kans geven dat verschillende ondernemingen hun diensten zouden kunnen aanbieden als loods, wat dan weer de vrije markt ten goede komt. Dit alles onder een strikte structuur vanuit de Vlaamse overheid gecontroleerd.

Het gevolg van de vrije markt maakt dan ook dat de salarissen eveneens naar redelijkheid zullen worden geschat.

Laat ons niet vergeten dat de offshore wereld en de oliesector in een zware crisis zijn, waardoor de werkgelegenheid voor jonge officieren zeer laag is. Indien de instroom van jonge officieren niet volgt, stelt zich op lange termijn een structureel probleem en zal de noodzaak om alternatieven te zoeken groot zijn, wat weer effecten zal hebben op salarissen en dergelijke.

Om de toekomst te gemoed te gaan, dient men nu reeds de toekomst voor te bereiden. En dit kan enkel als beide partijen hun limieten aanpassen.

Het zal spijtig genoeg niet meer voor me weggelegd zijn daar op mijn leeftijd de maatschappij me afschrijft voor dergelijke nieuwe avonturen. Ervaring wordt dan ook vaak niet meer als een pluspunt beschouwd.